Psi węch to ponad 600 000 zapachów… brzmi nieźle prawda?Naukowcy wciąż dyskutują i ustalają, w jakim stopniu psi węch góruje nad ludzkim. Według jednych jest czulszy ponad 40 razy, inni twierdzą, że ponad 100 tysięcy razy. Obydwie te liczby i tak robią wrażenie. Psi węch jest nieporównywalnie lepszy od ludzkiego, to wiemy wszyscy. Warto jednak zdawać sobie sprawę także z tego, że niektóre rasy czują więcej niż inne, a czuć więcej to wiedzieć więcej ;-)Człowiek dysponuje około 5 mln komórek węchowych, a pies ma ich 40 razy więcej, czyli około 200 mln, a i w śród ras są różnice np. jamnik ma ich ok. 125 mln, foksterier – 147 mln, a owczarek niemiecki – 225 mln. Im większy nos (czy raczej kufa bo to określenie na psi nos), tym więcej miejsca na komórki węchowe i zarazem lepszy węch. U psa nabłonek węchowy jest pofałdowany i zajmuje powierzchnię około 130cm2, u człowieka zaledwie 3cm2, może zatem stąd te różnice?Psi nos potrafi naprawdę dużo! Pies nie tylko odbiera zapach niewyczuwalny dla człowieka, ale potrafi także odróżnić jedną woń od drugiej. Naukowcy odkryli, że nauczenie psa służbowego, czyli do tej czynności wyuczonego - wykrywania 10 różnych zapachów, nie osłabia jego skuteczności. Poza tym pamięta on zapach, którego się nauczył, nawet jeśli długo nie miał z nim do czynienia. Według badań prawdopodobnie dowiedziono, że pies potrafi zapamiętać około 600 tys. zapachów i kojarzyć je z określonymi sytuacjami, przedmiotami, ludźmi, miejscami. To wręcz niesamowite – a jednak! W dodatku mokry psi nos pozwala na jeszcze więcej… umożliwia jeszcze lepsze rozróżnianie zapachów. Ponieważ każdy zapach składa się z cząsteczek, które krążą w powietrzu. I wtedy gdy nos jest mokry, molekuły zapachu od razu się rozpuszczają, przez co stają się łatwo przyswajalne dla receptorów węchowych naszego psa który ma takiego nosa!Dlaczego pies ma mokry nos? Psi nos jest stale zwilżany przez wydzielinę licznych gruczołów śluzowych. Zadaniem tego śluzu jest przede wszystkim chłodzenie nosa i to nie tylko latem, u zdrowego psa nos powinien być stale lekko wilgotny.Węch jest najważniejszym i najbardziej rozwiniętym zmysłem u naszego przyjaciela i ‚prowadzi’ go przez świat. Pies wyłapuje dużo więcej zapachów niż my, dlatego też psi nos jest tak często wykorzystywany w służbie człowiekowi.Na początek – jak jest zbudowany psi nos?Po pierwsze - nozdrza przechodzą w "szczeliny" po bokach, aby nos mógł się rozchylać i ‚wchłaniać’ więcej cząstek zapachowych z otoczenia.Węsząc pies zamyka „paszczę” – dlaczego? Żeby wszystkie cząstki wpadały do nosa i żeby mógł lepiej czuć zapach, dlatego pozwól mu powęszyć na spacerze, jest to bardzo ważne dla jego rozwoju.Oprócz nosa pies, posiada dodatkową tzw. komorę węchową, czyli tzw. narząd Jacobsona - umiejscowiony wzdłuż całej kufy, pomiędzy kością lemieszową, a podniebieniem.Oprócz zapachów, narząd ten odpowiada też za odbieranie feromonów, gdyż ma on połączenie z obszarem podwzgórza odpowiedzialnym za zachowania społeczne i seksualne. To sprawia między innymi zawsze zainteresowanie psów tą ładniejszą częścią ;-)Nie każdy wie, że pies potrafi niezależnie poruszać każdym z nozdrzy. Pozwala to na niezwykle precyzyjne określenie kierunku, z którego wydobywa się zapach. Pies aby mógł węszyć, musi zamknąć kufę. Tylko wtedy powietrze nie wpływa bezpośrednio do płuc. Powoduje to oczywiście pewne ograniczenia. Szczególnie podczas upałów, gdy pies musi się intensywnie schładzać, ma utrudnione wyłapywanie zapachów. Jest to niezwykle istotne w przypadku psów służbowych pracujących w upał. Gdy pies jest przegrzany, jego zdolność wyłapywania i rozpoznawania zapachów spada o około 40%, tym bardziej nie zakładajmy podczas gorączek kagańców i innych blokad na pysk, ponieważ możemy tym zrobić krzywdę naszym pupilom.U każdego organizmu dominuje jeden ze zmysłów. Wiele zwierząt, w tym wszystkie psowate, bazuje zwłaszcza na węchu. Jak więc funkcjonuje węch u psów?Głównym zadaniem psiego nosa jest zlokalizowanie źródła pokarmu, orientacji w terenie, szczególnie w czasie migracji, a także komunikowaniu się i rozpoznaniu osobników, na przykład identyfikacji potomstwa przez matkę i odwrotnie. Węch psów odpowiada również za znakowanie przestrzeni, w której przebywa i gdzie się przemieszcza.Ludzki mózg, za najlepiej rozwinięte części i obszary ma właśnie te, które odpowiadają za obraz, widzenie i przetwarzanie ich w całość. U psów i wielu innych zwierząt posługujących się węchem, najlepiej rozwinięte obszary, to te, które odpowiedzialne są za procesy węchowe. Czasami są wręcz zabawne sytuacje, gdy nasze różne postrzeganie świata powoduje między psem, a opiekunem rozdźwięk. Po prostu inaczej postrzegamy otaczający nas świat, dlatego że nasz to głównie obrazy, słowa i dźwięki, a psi świat to głownie zapach, czyli zmysł węchu.Pies jest stworzeniem społecznym, dlatego też musi umieć dobrze odebrać i odczytać stan emocjonalny swoich współtowarzyszy oraz nowo napotkanych innych psów, ludzi i spotkanych na swojej drodze zwierząt. Daje mu to większe szanse na polubowne rozwiązanie konfliktów oraz stabilizację i nawet przetrwanie. Psy odczytują również nasze emocje, radości, stresy, nerwy i ogólne samopoczucie, właśnie do tego służy im węch. Hormony, które wydzielają organizmy w czasie różnych stanów emocjonalnych, mają różny zapach. Inaczej pachnie człowiek który jest zły, przestraszony czy podniecony, tak samo zwierzę, tym samym zapachy u drugiego osobnika to swoista mapa.Czuły nos psa jest w stanie je wychwycić, zapamiętać i przetworzyć na swój pieski rozum. Spośród puli zapachów, potrafi wyciągać pojedyncze wonie. Każdy zapach jest analizowany, zapamiętywany i kodowany w głowie psa. To prawie wyższa matematyka kwantowa ;-)))Wiecie dlaczego pies tak głośno wącha? Ponieważ najpierw wydmuchuje powietrze nosem, przez co zapachy leżące na ziemi, liściach, szafce unoszą się do góry…by nagle je wciągnąć i przeanalizować. Każdy po kolei. Ma co robić ten psi nos…Zawsze wychodząc z domu, poza swoje domostwo pozwólmy do woli nawąchać się naszemu psiakowi, dla niego to potrzebne do życia jak tlen i woda.. Sam spacer i maszerowanie przed siebie bez wąchania wszystkiego wokół budzi większą frustracje, niż zamknięcie w domu. Brak możliwości sprawdzenia i powąchania otoczenia, uniemożliwia…relaksacje, spokój i zadowolenie.. Czyli właśnie to, czego oczekujemy od psa w czasie spaceru.Psi węch jest niezbędny w służbie i potrzebie człowiekowi. Pracują w sekcjach ratowniczych jako psy ratownicy: poszukiwawcze, tropiące, gruzowe, lawinowe. W służbach policyjnych jako psy: tropiące lub patrolowo-tropiące, do identyfikacji śladów zapachowych do poszukiwania zapachów: narkotyków, materiałów wybuchowych, broni i łusek, substancji łatwo palnych na pogorzeliskach, oraz ciał. Psy w straży granicznej: do poszukiwania zapachów: narkotyków, wyrobów tytoniowych, materiałów wybuchowych, pożywienia. Psy w wojsku: do poszukiwania zapachów materiałów wybuchowych. Psy w medycynie do wykrywania nowotworów - ta specjalność jest jeszcze w fazie badań.Psi nos jak widać jest niezastąpiony i niebywale czuły, dbajmy o niego, sprawdzajmy czy nie jest gorący, czy jest lekko wilgotny i pozwólmy ile tylko nasz pies ma ochotę wąchać i poznawać świat. Taka jego psia natura i ma do tego prawo, a naszą dobrą do tego wolę i dozgonną przyjaźń wyczuje na kilometr!